พระพุทธศาสนสุภาษิต

หมวดเบ็ดเตล็ด

สจิตฺตปริโยทปนํ เอตํ พุทฺธาน สาสนํ

สะจิตะปะริโยทะปะนังเอตังพุดธานสาสะนัง

การทำจิตของตนให้ผ่องแผ้ว นี้เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย

 

สพฺพปาปสฺส อกรณํ กุสลสฺสูปสมฺปทา

สับพะปาปัดสะอะกะระนังกุสะลัดสูปสัมปะทา

การไม่ทำบาปทั้งปวง การยังกุศลให้ถึงพร้อม

 

โสกา ตมฺหา ปปตนฺติ อุทพินฺทุว โปกฺขรา

โสกาตัมหาปะปะตันติอุทะพินทุวะโปกะขะรา

ความโศกทั้งหลายย่อมตกไปจากผู้นั้น เหมือนหยาดน้ำตกไปจากใบบัวฉะนั้น

 

โย เว ตํ สหตี ชมฺมี ตณฺหํ โลเก ทุรจฺจยํ

โยเวตังสะหะตีชัมมีตัณหังโลเกทุรัดจะยัง

ผู้ใดครอบงำตัณหาลามก อันล่วงได้ยากในโลก

 

เอวฺมปิ ตณฺหานุสเย อนูหเต นิพฺพตฺตติ ทุกฺขมิทํ ปุนปฺปุนํ

เอวัมปิตัณหานุสะเยอะนูหะเตนิบพะตะติทุกขะมิทังปุนปะปุนัง

เมื่อตัณหานุสัยยังไม่ถูกกำจัดแล้ว ทุกข์นี้ย่อมเกิดร่ำไปฉันนั้น

 

ยถาปิ มูเล อนุปทฺทเว ทฬฺเห ฉินฺโนปิ รุกฺโข ปุนเรว รูหติ

ยะถาปิมูเลอะนุปัททะเวทัฬเหฉินโนปิรุกโขปุนเรวะรูหะติ

เมื่อรากยังมั่นคงไม่มีอันตราย ต้นไม้แม้ถูกตัด แล้วย่อมงอกได้อีกฉันใด

 

นิจจํ อทฺธวสีลสฺส สุขภาโว น วิชฺชติ

นิจจังอัททะวะสีละสะสุขภาโขนะวิชชะติ

มีความประพฤติกลับกลอกเป็นนิตย์ ย่อมไม่มีความสุข

 

อนวฏฺฐิตจิตฺตสฺส ลหุจิตฺตสฺส ทุพฺภิโน

อะนะวัดทิตจิตตะสะละหุจิตตะสะทุพภิโน

เมื่อมีจิตไม่หนักแน่น เป็นคนใจเบา มักประทุษร้ายมิตร

 

ลทฺธํ ลทฺธํ วินาเสติ ตํ ปราภวโต มุขํ

ลัทธังลัทธังวินาเสติตังปะราภะวะโตมุขัง

ย่อมล้างผลาญทรัพย์ที่ตนได้แล้ว ข้อนั้นเป็นเหตุแห่งผู้ฉิบหาย

 

อิตฺถีธุตฺโต สุราธุตฺโต อกฺขธุตฺโต จ โย นโร

อิดถีธุดโตสุราธุดโตอักขะธุดโตจะโยนะโร

คนใดเป็นนักเลงหญิง นักเลงสุรา และนักเลงการพนัน

 

นปฺปฏิกงฺเข อนาคตํ

นับปะติกังเขอะนาคะตัง

ไม่ควรหวังในสิ่งที่ยังมาไม่ถึง

 

อตีตํ นานฺราคเมยฺย

อะตีตังนานะราคะเมยยะ

ไม่ควรคำนึงถึงสิ่งที่ล่วงมาแล้ว

 

รูปํ ชีรติ มจฺจานํ นามโคตฺตํ นฺ ชีรติ

รูปังชีระติมัจจานังนามะโคตตังนะชีระติ

ร่างกายของสัตร์ย่อยยับได้ แต่ชื่อและสกุลไม่ย่อยยับ

 

โภคา สนฺนิจยํ ยนฺติ วมฺมิโกวูปจียติ

โภคาสันนิจยังยันติวัมมิโกวูปจียะติ

โภคทรัพย์ของผู้ครองเรือนดีย่อมถึงความพอกพูน เหมือนจอมปลวกกำลังก่อขึ้น

 

นตฺถิ โลเก รโห นาม ปาปกมฺมํ ปกุพฺพโต

นัดถิโลเกระโหนามะปาปะกัมมังปะกุพะโต

ชื่อว่าที่ลับของผู้ทำบาปกรรม ไม่มีในโลก

 

สกฺกาโร กาปุริสํ หนฺติ

สักกาโรกาปุริสังหันติ

สักการะ ย่อมฆ่าคนชั่วเสีย

 

หนนฺติ โภคา ทุมฺเมธํ

หะนะติโภคาทุมเมธัง

โภคทรัพย์ ย่อมฆ่าคนมีปัญญาทราม

 

สพฺพญฺจ ปฐวึ ทชฺชา นากตญฺญุมภิราธเย

สับพะจะปะบะวิทัชชานากะตัญญะมะภิราธะเย

ถึงให้แผ่นดินทั้งหมด ก็ยังคนอกตัญญูให้จงรักไม่ได้

 

กาโล ฆสติ ภูตานิ สพฺพาเนว สหตฺตนา

กาโลฆะสะติภูตานิสับพาเนวะสะหัดตะนา

กาลเวลา ย่อมกินสรรพสัตว์พร้อมทั้งตัวมันเอง

 

อโรคฺยปรมา ลาภา

อะโรคยะปะระมาลาภา

ความไม่มีโรค เป็นลาภอย่างยิ่ง

 

อรติ โลกนาสิกา

อะระติโลกะนาสิกา

ความริษยาเป็นเหตทำโลกให้ฉิบหาย

 

โลโกปตฺถมฺภิกา เมตฺตา

โลโกปัดทัมภิกาเมตตา

เมตตาเป็นเครื่องค้ำจุนโลก

 

หิริโอตฺตปฺปญฺเญว โลกํ ปาเลติ สาธุกํ

หิริโอตะปะยะเยวะโลกังปาเลติสาธุกัง

หิริและโอตตัปปะ ย่อมรักษาโลกไว้เป็นอันดี

ขอขอบคุณข้อมูลจาก
phuttha.com